ECG300. კრამიტის დამღა

Material: თიხა

Object type: კრამიტი

Decoration:

Text: cm

Letters:

Date: II-I BC (lettering)

Findspot: ვანი

Original location:ითხვისი

Last recorded location(s):

Text type:Unknown

Editor(s): დევიდ ბრაუნდი

Publication details:ილიას სახელმწიფო უნივერსიტეტი, ლინგვისტურ კვლევათა ინსტიტუტი; დოკუმენტი ვრცელდება Creative Commons Attribution-NonCommercial-ShareAlike 3.0 ლიცენზიით.

Translation (ka)

მეფური მელაბე

Commentary

ადგილობრივი წარმოება კრამიტზე გაჩენილი მოთხოვნილების დასაკმაყოფილებლად კოლხეთში, ყოველ შემთხვევაში, ნაწილობრივ მაინც, სამეფო ხელისუფლების უფლებამოსილებით წარმოებდა, რამდენადაც ორმოცდაათამდე ადგილობრივ კრამიტზე ვანში აღბეჭდილია დამღით ΒΑΣΙΛΙΚΗ ΜΕΛΑΒΗ. ΜΕΛΑΒΗ მიჩნეულია ამ წარმოებით დაინტერესებული ოფიციალური პირის სახელად, მეფედაც კი. დ. ახვლედიანი ΜΕΛΑΒΗ-ს ΜΕΛΑΒΗΣ-დ განავრცობს, ამასვე იზიარებს გ. ცეცხლაძე. ეს სახელი (თუ ასეთთან გვაქვს საქმე) შემოკლებას არ საჭიროებს: მხოლოდ ბოლოკიდურ სიგმას ნავარაუდევი გამოტოვება გაუმართლებელი ჩანს.

აღმოჩენილი კრამიტების დაახლოებით ნახევარი უფრო მცირედამღებიანია, რომლებიც, როგორც ჩანს, საკუთარ სახელებს აღნიშნავს; ჩვეულებრივ, ეს არის ΟΡΑΖΟ, მაგრამ ბოლოხანებში აღმოჩენილ ერთ კრამიტზე მოცემულია ΧΟΡΣΙΠ, მეორეზე ΕΡΜΩ... მცირე დამღები დიდ დამღებს ებჯინება, მაგრამ მათი ურთიერთდამოკიდებულება, ცოტა არ იყოს, გაურკვეველია; შესაძლოა, მომდევნო რიგის ოფიციალური პირების აღმნიშვნელი იყოს. ასეთი დამღების მქონე ყველაზე ადრეული კრამიტები ძვ.წ. IV საუკუნის ბოლოხანების და ძვ.წ. III საუკუნის დასაწყისის ფენებშია დამოწმებული, თუმცა მათი ძირითადი მასა, დღესდღეობით, ძვ.წ. II-I საუკუნეების ნგრევის ფენაშია თავმოყრილი.

Bibliography

ბრაუნდი, 2014 დევიდ ბრაუნდი, საქართველო ანტიკურ ხანაში: კოლხეთისა და ამიერკავკასიის იბერიის ისტორია ძვ.წ. 550-ახ.წ. 562 წლები, 196

Images

   Fig. 1. Tile from Vani