ECG167

Material: Local stone

Text: cm

Letters:

Date: 1181

Findspot: ჰაღბატი

Original location: Haghpat

Text type:Unknown

Publication details:Ilia State University, Institute of Linguistic Studies; დოკუმენტი ვრცელდება Creative Commons Attribution-NonCommercial-ShareAlike 3.0 ლიცენზიით.

Interpretive

Յամս Ա(ստուա)ծազաւր և Ք[(րիստո)սասէր թագաւորին Գեորգեայ որդւոյ թագաւոր]ին Դաւթի ես Բարսեղ առաջնորդ տանս Հաղբատայ
հանդերձ վարդապետ[աւք ի] նմանէ և ի մեծամեծաց նորա ցուցաք զ։։։։։ ոտ-
ութիւն և զվիճակաց ։։։ շրջաբերականսն ա(ստուա)ծ ի նոցա կամսն էարկ։։։
ան զմեր խնդրելին հաս[տատեցին]…։ զիւրեանց պապանցն ժրամանսն և զոր։։։յ ժամლბ-
5ուս ոմանք յանոպայիցն։։։։ նկունն առնելով զնոսա դարձոյց յեկեղեցիս
զվիճակագործաց։։։։ [Ա(ստուա)ծ] պահեսցէ զթագաւորութիւնն Գեորգեայ և ս(ր)բոց թագლბ-
աւորացն մասնակից [արասցէ: Ով] հակառակ կա [վ]իճակիս՝ որոշեալ լիցին ի փառաց որդոյն Ա(ստուծո)յ:Ի թվիս ՈԻԹ:

Diplomatic

ՅԱՄՍ ԱԾԱԶԱՒՐ և Ք[..... ......... ........ ...... .......]ԻՆ ԴԱՒԹԻ ԵՍ ԲԱՐՍԵՂ ԱՌԱՋՆՈՐԴ ՏԱՆՍ ՀԱՂԲԱՏԱՅ
ՀԱՆԴԵՐՁ ՎԱՐԴԱՊԵՏ[... .] ՆՄԱՆԷ և Ի ՄԵԾԱՄԵԾԱՑ ՆՈՐԱ ՑՈՒՑԱՔ Զ։։։։։ ՈՏ
ՈՒԹԻՒՆ և ԶՎԻՃԱԿԱՑ ։։։ ՇՐՋԱԲԵՐԱԿԱՆՍՆ Ա(ՍՏՈՒԱ)Ծ Ի ՆՈՑԱ ԿԱՄՍՆ ԷԱՐԿ։։։
ԱՆ ԶՄԵՐ ԽՆԴՐԵԼԻՆ ՀԱՍ[ՏԱՏԵՑԻՆ]…։ ԶԻՒՐԵԱՆՑ ՊԱՊԱՆՑՆ ԺՐԱՄԱՆՍՆ և ԶՈՐ։։։Յ ԺԱՄლბ
5ՈՒՍ ՈՄԱՆՔ ՅԱՆՈՊԱՅԻՑՆ։։։։ ՆԿՈՒՆՆ ԱՌՆԵԼՈՎ ԶՆՈՍԱ ԴԱՐՁՈՅՑ ՅԵԿԵՂԵՑԻՍ
ԶՎԻՃԱԿԱԳՈՐԾԱՑ։։։։ [Ա(ՍՏՈՒԱ)Ծ] ՊԱՀԵՍՑԷ ԶԹԱԳԱՒՈՐՈՒԹԻՒՆՆ ԳԵՈՐԳԵԱՅ և Ս(Ր)ԲՈՑ ԹԱԳლბ
ԱՒՈՐԱՑՆ ՄԱՍՆԱԿԻՑ [ԱՐԱՍՑԷ: ՈՎ] ՀԱԿԱՌԱԿ ԿԱ [Վ]ԻՃԱԿԻՍ՝ ՈՐՈՇԵԱԼ ԼԻՑԻՆ Ի ՓԱՌԱՑ ՈՐԴՈՅՆ Ա(ՍՏՈՒԾՈ)Յ:Ի ԹՎԻՍ ՈԻԹ:

Translation (ka)

წელსა ღმრთივძლიერისა და ქრისტესმოყვარულ მეფე გიორგისა. დავით მეფის ძისა (?). მე, ჰაღბატის სახლის წინამძღვარმა ბარსეღმა ვარდაპეტებით.... მისგან და მის დიდებულთაგან ვაჩვენეთ... და სამწყსოთა... განგება იგი ღმერთმა მათ ნებაზე შეასრულა... ჩვენი სათხოვარი და თავიანთ პაპათა ბრძანებანი განამტკიცეს და რომელი.... ჟამსა ამას ზოგნი ურჩთაგანი დაიმორჩილა რა, დააბრუნა ისინი ამ ეკლესიაში... უფალმა დაიცვას სამეფო გიორგისა და წმიდათა მეფეთა თანაზიარი გახადოს, ვინც წინააღმდეგია ამ სამწყსოსი მოკვეთილ იქნეს დიდებისაგან ღმრთის ძისა წელსა „ოით“ (1180). (შ. დარჩიაშვილი)

წელსა ღვთივძლიერი და ქრისტესმოყვარე მეფე გიორგისა, ძისა მეფისა დავითისა, მე, ბარსეღ, წინამძღოლმა სახლისა ჰაღპატისა ერთობილად ვარდაპეტთა (თანა) …..... მისგან და დიდებულთაგან მისთა ვაჩვენეთ ........ -ება და სამწყსოთა//სამფლობელოთა ..... გარემომცველნი ღმერთმა იმათგან ინება .....-ის ჩვენი სათხოვარი დაამტკიცეს ...... თავიანთ პაპათა ბრძანებანი და რომელი ..... ამ ჟამს///ჟამნი? ზოგიერთნი უხმართაგან ...... -თა ვქმენით//დავამუშავეთ? რა ისინი მოვაქციეთ ამ ეკლესიაში ....... ვიჭაკაგორწთა ..... ღმერთი დაიცავს სამეფოს გიორგისა და წმინდათა მეფეთა თანამონაწილედ აქცევს. ვინც წინააღმდეგია ამ სამწყსოს//მდგომარეობის განშორებულ იქნებიან დიდებათაგან ძისა ღვთისა . წელსა 629. (ნ. ჩანტლაძე)

Commentary

Bibliography

არქიმანდრიტი იოანე ღრიმეცი, 1863 აღწერილობა ჰაღბატის და სანაჰინის მონასტრებისა, არქიმანდრიტი იოანე ღრიმეცი, 1863 00

ერზნეკეანცი, 1886 არქეოლოგიური აღწერა ჰაღბატის საქვეყნოდ ცნობილი სურბ ნშანის სავანისა, როსტომ ბეგ ერზნკეანცი, ვაღარშაპატი, 1886 00

ჯალალიანცი, 1882 მოგზაურობა დიდ სომხეთში, ვარდაპეტ სარგის ჯალალიანცის გამოკვლევით, 184100

კოსტანიანცი, 1913 ქვათა მატიანე, სომხური წარწერების აღწერილობის კრებული, შეადგინა კ. კოსტანიანცმა, პეტერბურგი, 191300

ლალაიანი, 1901 ბორჩალოს პროვინცია, ე. ლალაიანი, 1901 00

დარჩიაშვილი, 2010 ძიებანი ქართულ-სომხური ურთიერთობების ისტორიიდან, შანშე დარჩიაშვილი, 2010133-134