ხუნზახის V წარწერა დაღესტნიდან

მასალა: ქვა

ობიექტის ტიპი: ფილა

ზომა: cm

წარწერიანი ზედაპირი: ქვის ფილაზე, რომელზეც ხუთსტრიქონიანი წარწერაა შესრულებული, გამოსახულია მალტური ჯვარი. ჯვრის ორსავე მხარეს ამოკვეთილია ორი სფერული გამოსახულება - შარავანდედები, რომელთაგან ქვემოთკენ მოემართება წყვეტილი ხაზები. ამ ხაზებთან მოჩანს წმინდანთა თუ ანგელოზთა გამოსახულებანი. cm

ასოთა მოხაზულობა: ამოღარული ნუსხური წარწერა

დათარიღება: X AD (lettering, historical, context)

სადაურობა: ხუნზახი, დაღესტანი

თავდაპირველი მდებარეობა: ხუნზახი, დაღესტანი

ბოლო აღწერილი მდებარეობა: დაღესტნის სამეცნიერო ცენტრის ისტორიის, არქეოლოგიისა და ეთნოგრაფიის ინსტიტუტის მუზეუმი

ტექსტის კატეგორია Unknown

რედაქტორი/გამომცემელი: შაჰბან ჰაფიზოვი

ცვლილებები ფაილში: 2019-10-29 Eka Kvirkvelia ტექსტის სრული კოდირება, მეტამონაცემების სრული კოდირება, ბმულებით დაკავშირება ავტორიტეტულ წყაროსთან

ციფრული გამოცემა: ილიას სახელმწიფო უნივერსიტეტი, ლინგვისტურ კვლევათა ინსტიტუტი; დოკუმენტი ვრცელდება Creative Commons Attribution-NonCommercial-ShareAlike 3.0 ლიცენზიით.

კრიტიკული

ჯ(უა)რ ქ(რისტ)ე წ(მიდა)ჲ
ო(ჳფალ)ო
მ(თ)ავ(ა)რანგელ(ოზ)ჲ
კელ შ(ეიწყალ)ე ს(უ)ლსა
5[ხდ?] მის(სა)

დიპლომატიური

ႿႰ ႵႤ ႼჂ
ႭႭ
ႫႠႥႰႠႬႢႤႪჂ
ႩႤႪ ႸႤ ႱႪႱႠ
5[..] ႫႨႱ

თარგმანი: (ka)

ჯუარი, ქრისტე, წმიდაჲ, უფალო, მთავარანგელოზებო, კელ? შეიწყალეთ სული

კომენტარი:

1958 წელს დ. ატაევმა მისეული წაკითხვით გამოაქვეყნა წარწერა: „ჯვარი ქრისტეჲსი ნ ჲ... უფალო ?? ვ რ ანგეჲ ჲ კ ე? შ ე „ჯუარი ქრისტეჲსი... განუსვენე მთავარანგელოზო შეიწყალე“. (Атаев Д.М. Христианские древности Аварии. Ученые записки Института истории, языка и литературы. Т. IV. Махачкала, 1958, 173). რაკი გამოქვეყნებული ფოტოსურათი დაბალი ხარისხისა იყო, შაჰბან ჰაფიზოვმა მიმართა დაღესტნის სამეცნიერო ცენტრის ისტორიის, არქეოლოგიისა და ეთნოგრაფიის ინსტიტუტის მუზეუმს, სადაც ეს ქვა ამჟამად ინახება. წარწერის კვლევამ დაარწმუნა, რომ ჯვრის აქეთ-იქით ჩანს ნაკაწრი ასოები (გრაფიტები). დ. ატაევი წარწერას X-XI საუკუნეებით ათარიღებდა (იქვე, 173). შაჰბან ჰაფიზოვის აზრით, წარწერის პალეოგრაფიული თავისებურებანი (ა, რ, ლ, ო ასოების მოხაზულობა) ქმნის საიმისო საფუძველს, რომ იგი შედარებითი უეჭველობით დათარიღდეს X საუკუნით.

ბიბლიოგრაფია:

ჰაფიზოვი, 2017 შაჰბან ჰაფიზოვი, ქართული, ქართულ-ხუნძური და ხუნძური წარწერები მთიან ხუნძეთში (დაღესტანი), 122-123

ფოტო

   Fig. 1. ხუნზახის V წარწერა დაღესტნიდან