მასალა: ქვა
ობიექტის ტიპი: ჯვარი
ზომა: cm
წარწერიანი ზედაპირი: წარწერა ოთხსტრიქონიანია cm
ასოთა მოხაზულობა: ამოღარული ნუსხური წარწერა
დათარიღება: XIII-XIV AD (lettering, historical, context)
სადაურობა: ხუნზახი, დაღესტანი ხუნზახში, კერძოდ, ტად-რაალში აღმოჩნდა ერთი ჯვრის ნაშთი, რომელიც გადაეცა დ. ატაევის პირად არქივს
თავდაპირველი მდებარეობა: ხუნზახი, დაღესტანი
ბოლო აღწერილი მდებარეობა: ხუნზახი, დაღესტანი
ტექსტის კატეგორია Unknown
რედაქტორი/გამომცემელი: შაჰბან ჰაფიზოვი
ცვლილებები ფაილში: 2019-10-29 Eka Kvirkvelia ტექსტის სრული კოდირება, მეტამონაცემების სრული კოდირება, ბმულებით დაკავშირება ავტორიტეტულ წყაროსთან
ციფრული გამოცემა: ილიას სახელმწიფო უნივერსიტეტი, ლინგვისტურ კვლევათა ინსტიტუტი; დოკუმენტი ვრცელდება Creative Commons Attribution-NonCommercial-ShareAlike 3.0 ლიცენზიით.
თარგმანი: (ka)
თეოდორე, შეიწყალე... კარზე... ზ... ნ...
კომენტარი:
ნამტვრევი წარმოადგენს ჯვრის მარჯვენა მკლავს, შუაგულსა და ჯვრის ფუძის მარჯვენა ნაწილს. შემორჩენილი 4 სტრიქონიდან სრულად ან ნაწილობრივ იკითხება 8 ასო. ე და დ ასოების დაწერილობის მიხედვით, წარწერა ნუსხურითაა შესრულებული, ხოლო თარიღად XIII-XIV საუკუნეთა მიჯნა უნდა განისაზღვროს. წარწერის სტრიქონზე ორჯერაა გამოყენებული ქარაგმა. ქარაგმის მეორე ნიშანი ზის შ და ე ასოებს შორის დარჩენილი ლაკუნის ზემოთ და, შესაბამისად, შაჰბან ჰაფიზოვი აქ დარწმუნებით კითხულობს სიტყვას „შეიწყალე“, რაც მიუთითებს წარწერის მოსახსენიებელ შინაარსზე. ქარაგმის პირველი ნიშანი ზის რ და ე ასოებს შორის დარჩენილი ლაკუნის ზემოთ, მაგრამ ამგვარი დაქარაგმება არ არის ფართოდ გავრცელებული ქართულ ეპიგრაფიკაში, რის გამოც ჭირს სიტყვის სწორად ამოკითხვა. მეორე სტრიქონზე, როგორც ჩანს, უნდა იკითხებოდეს სიტყვის დაბოლოება რად, რაც, ასევე, ძნელი ამოსაცნობია. მესამე და მეოთხე სტრიქონებზე შემორჩენილია თითო ასო: შესაბამისად, ზ და ნ, ამასთანავე მეორე ასოსაგან მხოლოდ მარჯვენა ნაწილია გადარჩენილი. რადგანაც ტექსტი მიცვალებულის მოსახსენიებელია, სავარაუდოა, რომ ნ ასო ამინ სიტყვის ბოლო ბგერა იყოს. II სტრიქონის სამი ასოს წინ მოჩანს ერთ-ერთი ასოს ორი ნაწილი, რომელიც უეჭველად ა ასოსგან უნდა იყოს შემორჩენილი. შაჰბან ჰაფიზოვი ვარაუდობს, რომ წარწერის გადარჩენილი ტექსტის დასაწყისში წარმოდგენილი რე მარცვალი, შესაძლებელია, იყოს წმიდა თეოდორეს სახელის დასასრული და წარწერის შემდგენელი ამ წმინდანს ევედრებოდეს მეოხებას მიცვალებულისათვის, მაგრამ ამ ვარაუდს ხელს უშლის რ და ე ასოებს შორის გამოსახული ქარაგმის ნიშანი.
ბიბლიოგრაფია:
ჰაფიზოვი, 2017 შაჰბან ჰაფიზოვი, ქართული, ქართულ-ხუნძური და ხუნძური წარწერები მთიან ხუნძეთში (დაღესტანი), 127-128
ფოტო
Fig. 1. ხუნზახის XIII წარწერა დაღესტნიდან