ECG068. ბოლნისის სიონის ელია ბოლნელის წარწერა ღამისთევის დაწესების შესახებ

მასალა: მწვანე ქვა

ობიექტის ტიპი: კარის ბალავარი

ზომა: w 65 x h 20 cm

წარწერიანი ზედაპირი: წარწერა რვასტრიქონიანია, რომელიც ამოღარულია ბოლნისის ტაძრის სამხრეთი კარის ბალავრის ქვაზე. w 107 x h 45 cm

ასოთა მოხაზულობა: რელიეფური ასომთავრული წარწერა 3

დათარიღება: IX AD

სადაურობა: ბოლნისის სიონი ბოლნისის ტაძარი მდებარეობს ისტორიულ ქვემო ქართლში, 9 კმ. მანძილზე ქ. ბოლნისიდან სამხრეთით, 1 კმ. მანძილზე სოფ. ბონის-ხაჩინიდან. წარწერა ბოლნისის სიონის ტერიტორიაზე 1937 წელს აღმოაჩინა კულტურულ ძეგლთა დაცვის კომიტეტის მიერ მოწყობილმა არქეოლოგიურმა ექსპედიციამ, რომელსაც ლევან მუსხელიშვილი ხელმძღვანელობდა.

თავდაპირველი მდებარეობა: ბოლნისის სიონი

ბოლო აღწერილი მდებარეობა: ბოლნისის სიონი

ტექსტის კატეგორია Unknown

რედაქტორი/გამომცემელი: ნოდარ შოშიაშვილი

ცვლილებები ფაილში: 2019-10-29 Eka Kvirkvelia ტექსტის სრული კოდირება, მეტამონაცემების სრული კოდირება, ბმულებით დაკავშირება ავტორიტეტულ წყაროსთან

ციფრული გამოცემა: ილიას სახელმწიფო უნივერსიტეტი, ლინგვისტურ კვლევათა ინსტიტუტი; დოკუმენტი ვრცელდება Creative Commons Attribution-NonCommercial-ShareAlike 3.0 ლიცენზიით.

თარგმანი:

ქრისტე, მამა ღმერთის, ძისა და სული წმიდის სახელით, წმიდა ღმრთისმშობელისა და წმიდა გრიგოლის მეოხებით, მე გლახაკი ელია ბოლნელი ღირსი გავხდი წმიდა გრიგოლის საყდრის მღდელთმოძღვრობის. ამ საყდარში ღამისთევა არა იყო დაწერებული. კჳრის ძალით მე დავაწესე და ზედაშე ღამისმთეველთათვის ღვთის საგალობლად. ადიდოს ღმერთმა დავით მამფალი და მისი შვილები და აბულ მამფალი. და ამიერიდან ვინც ჩემ შემდგომ ეს ღამისთევა და ზედაშჱ ამ ეკლესიისა და ფიჩოსანთათვის შეცვალოს, შეჩუენებულ იყოს ღმრთისაგან და საყდრისაგან. ვინც ეს მოშალოს, კანონით დაისაჯოს.

კომენტარი:

ნოდარ შოშიაშვილის ქართული წარწერების კორპუსის მიხედვით #137. წარწერას განკვეთილობის ნიშნები არ ახლავს, მაგრამ სიტყვები ერთმანეთისაგან დაცილებულია (რამდენიმე შემთხვევაში სიტყვები შეერთებულია ერთმანეთთან, ან ერთი სიტყვა გაყოფილია ორ ნაწილად). დაქარაგმებულია მრავალი სიტყვა (სხვადასხვა წესით, მათ შორის, ბოლოკვეცილით), ზოგჯერ კი დაუქარაგმებელია ისეთი სიტყვა, რომლის დაქარაგმებაც მოსალოდნელი იყო. ქარაგმის ნიშნად გამოყენებულია საშუალო ზომის სწორი, განივი ხაზი. წარწერის დათარიღების პალეოგრაფიული საფუძველია: Ⴁ, Ⴗ, Ⴘ - გახსნილი რკალებით; Ⴄ, Ⴅ, Ⴊ, Ⴂ - დამატებითი, მარცხნივ გაზიდული ხაზებით; Ⴂ - რთული ფეხით;

ბიბლიოგრაფია:

შოშიაშვილი, 1980 ნოდარ შოშიაშვილი, ქართული წარწერების კორპუსი, ლაპიდარული წარწერები, 248-250

სარჯველაძე, დანელია, 1997 კორნელი დანელია, ზურაბ სარჯველაძე, ქართული პალეოგრაფია, 20-21

ბროსე, 1840 M. Brosset, Explications, 420-421

ბროსე, 1854 M. Brosset, Lettres de M. Bartholomaei, relatives aux auntiquités géorgienns, 323-325

ბართოლომეი, 1887 J. Bartholomaei, Letter, M. Brosset, Bibliographie analytique des oeuvres de Marie-Felicité Brosset, 132

მუსხელიშვილი, 1938 ლევან მუსხელიშვილი, ბოლნისი, 329-341

ჩუბინაშვილი, 1940 Н. Г. Чубинашвили, Болнисский сион, 74-75

ფოტო

   Fig. 1. ბოლნისის სიონის ელია ბოლნელის წარწერა ღამისთევის დაწესების შესახებ